Charles is de veertigste monarch in de geschiedenis van het Britse Rijk. Een dag na het overlijden van koningin Elizabeth, afgelopen september, sprak de 73-jarige Charles voor het eerst als koning de natie toe.
Vanaf het moment dat hij als prins van Wales werd gekroond, heeft Charles meerdere toespraken gehouden. Je zou kunnen zeggen dat hij dus ampel de tijd heeft gehad om zich warm te lopen.
De stotterproblemen van zijn grootvader George VI, die deze overigens overwon, werden vastgelegd in de Oscarwinnende film The King’s Speech uit 2010. Colin Firth ontving een Oscar voor zijn rol als King George. (Geoffrey Rush werd voor zijn rol als stemleraar genomineerd.)
Welke van Charles’ speeches waren de opvallendste?
1969: in ’t Welsh
In 1969 verbleef Charles enkele maanden in Wales, onder meer om de taal te leren. Bij zijn kroning tot Prince of Wales zou hij de mensen van Wales in hun eigen taal toespreken – ideetje van premier Harold Wilson.
Het sentiment onder de bevolking van Wales was op dat moment niet per se pro-Windsor. Charles’ toespraak moest helpen om het imago van het koninklijk huis te verbeteren.
Dat viel uiteindelijk in goede aarde. In negen weken leerde Charles zijn speech in keurig Welsh uit te spreken. Hij stopte in de tekst ook wat zinnen over de eigen identiteit en het karakter van de mensen in Wales: “Het is belangrijk dat we die respecteren.” Daar zat zijn moeder niet echt op te wachten, maar goed, die kon het toch niet verstaan.
Er is geen filmbeeld van Charles’ speech in Wales. Er is wel gedramatiseerd beeld. In het derde seizoen van de Netflix-serie The Crown wordt hier aandacht aan besteed.
Josh O’Connor speelt hier de rol van de Prince of Wales (of zoals de Welsh zeggen: Tywysog Cymru).
1984: over architectuur
Tijdens een Royal Gala Evening op Hampton Court Palace spreekt Charles ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van het Royal Institue of British Architects (RIBA).
De zaal zit vol gerenommeerde architecten en Charles neemt onverwacht de moderne architectuur op de hak. Als voorbeeld noemt hij de plannen voor de uitbreiding van de National Gallery in Londen. “What is proposed is like a monstrous carbuncle on the face of a much loved and elegant friend.”
2020: over het klimaat
Charles spreekt het World Economic Forum in Davos toe over een onderwerp dat hem na aan het hart gaat: het milieu. Hij heeft hier vaker over gesproken, maar deze keer zet hij onmiddellijk vanaf het begin fors in:
“We are in the midst of a crisis that is by now, I hope, well understood. Global warming, climate change and the devastating loss of biodiversity are the greatest threats humanity has ever faced. And one largely of our own creation.”
Gaandeweg zijn toespraak hoor je bijna de wanhoop in zijn stem. Met rode wangen: “Now I have dedicated much of my life to the restoration of harmony between humanity, nature and the environment. And to the encouragement of corporate social and environmental responsibility. Quite frankly it has been a bit of an uphill struggle.”
2022: over z’n ouders
Tijdens de afsluiting van de Platinum Jubilee-viering, het zogenaamde Party at the Palace, richt Charles zich in zijn speech tot de koningin: “Your majesty, mummy…”.
Het wordt een persoonlijke toespraak waarin hij ook aan zijn overleden vader refereert: “My papa would have enjoyed the show.”
2022: goud omrand
De jaarlijkse opening van het parlement, de zogenaamde Queen’s Speech, werd hier gehouden door Charles. Koningin Elizabeth was toen al te zwak om die taak op zich te nemen.
Charles opende zijn speech met aandacht te vragen voor de “cost of living” van gewone mensen. Dat was natuurlijk vragen om reacties, aangezien de toekomstige koning gezeten was op een gouden troon.
Of zoals een gevatte twitteraar opmerkte: “Prince Charles feigning concern about the cost of living, while decked out in more gold than Flavor Flav at the Pimp of the Year awards.”
Waarbij aangetekend dat de tekst uiteraard niet geschreven is door Charles, doch door de Britse regering, zoals dat ook het geval is bij de tekst die koning Willem-Alexander opdreunt tijdens Prinsjesdag.
De kleren van de koning
Koning Charles mag zich soms ongemakkelijk voelen in zijn omgeving, maar hij voelt zich zeldzaam thuis in zijn pakken. Dat komt natuurlijk vooral ook door zijn kleermaker, Anderson & Sheppard van Savile Row.
In tegenstelling tot andere, meer klassieke kleermakers in Londen, creëert Anderson & Sheppard een heel licht, natuurlijk silhouet. Dus zonder schoudervullingen, maar met een nonchalante fit.
In de veelbesproken serie The Crown werd er voor Charles overigens niet gebruikt gemaakt van de diensten van Anderson & Sheppard. Kleermaker Timothy Everest was verantwoordelijk voor de kleding in de serie.