Volgens wetenschappers zou maar liefst 45 procent van alle gevallen van dementie vertraagd of zelfs voorkomen kunnen worden met een aantal verrassend eenvoudige gedragsveranderingen.
Dat betekent: geen pillen of ingewikkelde behandelingen, maar slimme keuzes. Het goede nieuws: je kunt op elk moment beginnen (al geldt wel: hoe eerder, hoe beter).
1// Demp lawaai met oordoppen
Misschien is het omdat het hersengebied voor gehoor dicht bij dat voor geheugen ligt, of doordat mensen zich bij gehoorverlies sociaal terugtrekken, maar gehoorverlies vergroot het risico op dementie. Bescherm dus je oren tegen harde geluiden, bijvoorbeeld met oordoppen bij concerten.
Laat ook regelmatig je gehoor testen, zeker als je ouder bent dan vijftig of veel aan lawaai blootstaat. En ben je al op leeftijd en draag je een gehoorapparaat; draag het niet alleen buitenshuis, maar juist ook thuis. Zelfs achtergrondgeluiden houden het brein actief.
2// Laat je ogen controleren
Niet alleen je oren, ook je ogen verdienen aandacht. Uit onderzoek blijkt dat mensen met slecht zicht vaker dementie ontwikkelen. Regelmatige oogcontroles (eens in de paar jaar) en het dragen van een bril of het laten uitvoeren van een correctie kunnen helpen dat risico te verkleinen. Use it or lose it.
3// Kom in beweging
Beweging is voeding voor je brein. Al een halfuurtje wandelen per dag verbetert de doorbloeding en zuurstoftoevoer naar je hersenen. Ook belangrijk: voorkom langdurig zitten. Sta elk halfuur even op, loop een rondje of gebruik een kruk in plaats van een stoel met rugleuning. Dat dwingt je om je romp te gebruiken en bevordert je alertheid.
4// Houd je cholesterol in toom
Slecht cholesterol vernauwt de bloedvaten, beperkt de toevoer naar je hersenen en verhoogt het risico op een beroerte. De oplossing: meer peulvruchten, volle granen, groente en fruit. Beweeg regelmatig, houd je gewicht in de gaten en laat je cholesterolwaarden checken—zeker als je risicofactoren hebt zoals diabetes.
5// Poets én flos
Slechte mondhygiëne kan ontstekingen veroorzaken die via de bloedbaan of sinussen je hersenen bereiken. En ja: er is een verband tussen tandvleesontsteking en dementie. Dus: flos dagelijks, poets twee keer per dag, en ga minstens jaarlijks naar de tandarts.
6// Word lid van een club
Sociale contacten zijn essentieel voor een gezonde geest. Isolement verhoogt de kans op depressie en versnelde achteruitgang van cognitieve functies. Mensen met een sterk sociaal netwerk zijn simpelweg gezonder. Een boekenclub, een wandelgroep of een maandelijkse etentje met vrienden doet al wonderen.
7// Pas op je nek
Je nek is de snelweg naar je brein: daar loopt de bloedtoevoer doorheen. Bij een verkeerde beweging, bijvoorbeeld bij een massage of een foute chiropractor, kun je die doorstroming belemmeren. Vermijd draaibewegingen of ‘kraken’ van de nek. Laat massageapparaten of diepe weefselmassages achterwege—zeker in dit gebied.
8// Slaap als een roos
Slapen is essentieel voor het opslaan van herinneringen én voor het schoonhouden van je hersenen: tijdens de slaap ruimt het brein afvalstoffen op. Probeer daarom je nachtrust te verbeteren: met meditatie bij stress, donkere gordijnen bij nachtdiensten of een slaapdagboek bij onverklaarbare slaapproblemen. Een uitgerust brein is een gezond brein.
