Je poetst je tanden elke dag minimaal twee keer. Ten minste, dat hopen we van harte. Je collega’s en je partner ook. By the way: tips voor een frisse adem vind je hier. Je gebruikt dus iedere dag minstens twee keer een dosis tandpasta. Die zijn er in heel wat verschillende soorten en prijsklassen. Is duur altijd beter? Portemonnee treurig, maar tanden blij?
Ondanks alle verschillen tussen tandpasta, zijn de ingrediënten grotendeels hetzelfde. Ze bevatten – vaak – fluoride en schuurmiddelen.
Fluoride
Fluoride versterkt het tandglazuur en voorkomt zo dat gaatjes ontstaan. Zelfs beginnende gaatjes kunnen herstellen door goed te poetsen met fluoride tandpasta. Tandbederf wordt veroorzaakt door een ophoping van tandplak op de tanden. Deze aanslag wordt gevormd door bacteriën die suikers uit voeding omzetten in zuur. En dit zuur zorgt voor een afname van de hoeveelheid calcium- en fosfaatmineralen in de glazuurlaag van je tanden, Met andere woorden: de natuurlijke bescherming van je tanden, het glazuur, neemt dus af.
Speeksel neutraliseert het zuur en vult de verloren hoeveelheid calcium en fosfaat aan om de tand te versterken. En ook fluoride bindt zich met calcium en fosfaat om de tandstructuur te versterken en het verlies van mineralen te verminderen. Het kan ook het speeksel ondersteunen bij het versterken van de tanden na een zuurstoot.
Fluoride moet wel voortdurend worden aangevuld, en vandaar dat deze stof wordt het toegevoegd aan tandpasta’s.
Anti-lobby
Inmiddels is er ook een actieve anti-fluoride lobby. De reden: het doorslikken van grote hoeveelheden fluoride zou schadelijk zijn voor onder andere de botten, zenuwen en de schildklier.
Onderzoek naar de bewezen effectiviteit van alternatieve stoffen voor fluoride, zoals hydroxyapatiet, in het voorkomen van tandbederf is nog lopende. Uit een groot aantal onderzoeken naar tandpasta, zowel met als zonder fluoride, bleek echter dat fluoridevrije tandpasta’s minder effectief zijn bij het voorkomen van tandbederf.
Ook de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde is het ermee eens dat fluoride nog steeds één van de meest effectieve manieren is om het tandglazuur te beschermen tegen bederf. Het KNMT raadt het gebruik van tandpasta met fluoride daarom aan.
Schuren
Ook schuurmiddelen zijn een belangrijk onderdeel van tandpasta. Ze verwijderen tandplak en bacteriën, waarbij een klein laagje tandglazuur wordt weggeschuurd. Dat doen ze echter zonder overmatige slijtage te veroorzaken.
Hoe duurder, hoe beter?
Het ene merk kan net wat meer fluoride bevatten, terwijl een ander merk juist meer schuurmiddelen in zich heeft. De dosis van deze ingrediënten is echter niet gelieerd aan de uiteindelijke prijs.
Duurdere tandpasta’s onderscheiden zich meestal door smaak, kleur of geur. Ben je niet gevoelig voor imago of marketing, maar gaat het je om de werkzame stoffen dan kun je prima een goedkopere tandpasta gebruiken. Deze blijkt even effectief.
Gevoelige tanden
Uiteraard zijn er ook tandpasta’s verkrijgbaar met een specifiek doel zoals het kalmeren van gevoelig tandvlees of het minder gevoelig maken van vrij liggende tandhulzen. Ook hier heeft de prijs weinig te maken met de kwaliteit van het product. A-merk, B-merk: even goed.