De eerste roomwitte visserstrui wordt gedateerd in de negentiende eeuw, en wel in Ierland. Aran sweaters worden ze genoemd, en ze ontlenen die naam aan de drie Aran Eilanden in de baai van Galway aan de Ierse westkust.
De truien worden gedragen door Keltische clans die elk een eigen, uniek patroon in hun wollen truien breiden. Een verdronken visser was op die manier snel te identificeren, althans zo gaat het romantische verhaal.
Zo kwam de kabeltrui naar Nederland
Nederlandse vissers gingen in de tweede helft van de negentiende eeuw steeds verder uit de kust vissen. Ze kwamen op hun reizen zelfs in de buurt van Schotland. Daar zagen ze de populaire truien, die ze oppikten en meezeulden naar Nederland.
Terug in Nederland waren die eerste vissers met hun nieuwe truien helemaal het mannetje. Andere vissers namen het rap over en de kabeltrui verving als zodanig de kiel die de Nederlandse vissers tot dan toe droegen.
vissers op Urk breiden een ruitje in de trui; die uit Enkhuizen een verticale baan
De kabeltruien werden door Ierse vissers gedragen in de oorspronkelijke, roomwitte kleur van de schapenwol. Nederlandse vissers gaven er een kleurtje aan, meestal blauw. Ook hier ontstonden lokale patronen: vissers op Urk breiden een ruitje in de trui; hun van Enkhuizen een verticale baan.
De kabeltrui en Hollywood
Richting de tweede helft van de vorige eeuw dook de kabeltrui steeds vaker op in de populaire cultuur. Zie het helwitte exemplaar dat de glad gecoiffeerde Errol Flynn draagt op een fijne publiciteitsfoto uit 1935. Of de gekleurde variant (met kraagje) van Elvis Presley in Jailhouse Rock (1957).
Marilyn Monroe droeg een paarse kabeltrui in Let’s Make Love (1960), een verleidelijke combinatie van sensueel (MM) en stoer (de trui). Maar het was Steve McQueen die de kabeltrui cool maakte door hem te dragen in The Thomas Crown Affair (1968), misschien wel de stijlvolste film aller tijden.
Vanwege de patronen heeft de kabeltrui iets decoratiefs, maar de uitstraling blijft toch robuust en aards, waarschijnlijk vanwege de oorsprong als Ierse visserstrui. Die authentieke achtergrond maakt hem zo interessant. Dat is waarschijnlijk de reden waarom hij ineens terugkeerde op de Parijse catwalks.
De grote modemerken hebben de afgelopen tijd flink in ieder geval flink zitten breien, want ze hebben allemaal wel een kabeltrui in de collectie. En waarom ook niet? Je investeert in iets tijdloos; een kabeltrui blijft eeuwig in de mode.
De kabeltrui heeft iets decoratiefs, maar blijft toch robuust
De kabeltrui komt in veel verschillende vormen, met name in kleur en patroon. De Colombiaanse reggaeton-koning J Balvin gooit het over de nogal gele boeg. Maar hij bestaat ook als vest – zie het goede voorbeeld dat een jonge prins William al in 1985 gaf tijdens een bezoek aan Aberdeen met zijn moeder.
De kabeltrui was hoe dan ook altijd al zijn tijd ver vooruit. De trui was er namelijk al voor man én vrouw in een tijd dat gender gelijkheid nog onbestaand was.