Het Amerikaanse CN Traveler bekroonde de Orange Puglia wijn tot “De quarantainewijn van 2020”. Aangezien we onderhand van de quarantaine’s en lockdowns zijn ontsnapt en de oranje wijn ook rijkelijk in Nederlandse restaurants wordt geschonken, wordt het tijd dieper in de wereld van oranje wijn te duiken.
Oranje wijn: wat is het precies?
Oranje wijn is een natuurwijn – een wijn die op natuurlijke wijze wordt geproduceerd. Dat houdt in: verplicht met de hand geplukt, zonder filterproces, met minimale toevoeging van sulfiet en vergist met natuurlijke gistcellen. Oranje wijn wordt gemaakt van witte druiven, maar wordt geproduceerd op eenzelfde manier als rode wijn.
Het productieproces van oranje wijn is al duizenden jaren oud en komt oorspronkelijk uit Georgië. Het proces is zelfs UNESCO-erfgoed. Om het fijne van oranje wijnen te achterhalen, spraken we Ron Langeveld. Hij is met zijn Noord-Brabantse wijngaard Dassemus een van de weinige oranjewijnproducenten in Nederland. De wijnen van hem worden onder andere geserveerd bij het sterrenrestaurant RIJKS in Amsterdam.
Ron, vertel. Hoe begon Dassemus met het maken van oranje wijn?
“In 2005 ontstond onze natuurwijngaard Dassemus. Ik had daarvoor bij een biologische wijnboer in Duitsland stage gelopen en wilde die natuurlijke productietechnieken in mijn eigen wijngaard gebruiken. Een paar jaar later kwam wijnexpert Simon Woolf langs bij Dassemus, die tevens de auteur is van het boek Amber Revolution: How the World Learned to Love Orange Wine. Hij zag de hype rondom oranje wijn opkomen en moedigde ons aan te experimenteren met deze wijnsoort. In 2017 maakten we onze eerste kleine batch oranje wijn. Die beviel zo goed, dat we er uiteindelijk voor kozen om in 2019 al onze sauvignon gris druiven oranje te maken. Voor onze oranje wijn reizen fans van over heel Nederland naar Noord-Brabant.”
Hoe gaat dat oranje-wijn-maak-proces precies in werking?
“Oranje wijn is gemaakt van witte druiven, maar met het productieproces van rode wijn. Dat houdt in dat je de schillen van de witte druiven laat meegisten. Bij witte wijn wordt dit normaal gesproken niet gedaan, daarvan worden de witte druiven eerst ontsteelt, geperst en gefilterd voordat ze worden gegist. De gisting inclusief schil zorgt ervoor dat er tannines aangemaakt worden, waardoor de wijnen langer houdbaar blijven. Dit is waarom er vroeger bijna geen witte wijn werd gemaakt. Tegenwoordig worden er sulfieten aan witte wijn toegevoegd, zodat het langer houdbaar blijft.”
“Dat is niet het geval bij oranje wijn. Onze witte druiven voor oranje wijn ontstelen we, daarna plaatsen we ze in een groot vat en dan wachten we tot de gisting begint. Dat is best spannend, want als het te lang duurt komen er nare smaken vrij. De vaten voor de pulpgisting laten een beetje zuurstof toe, zodat de pulp kan oxideren. Nadat het gistingsproces zo’n 25 dagen heeft geduurd, gaat alles de pers in. Daarna wordt de rijping in gang gezet. In Georgië wordt oranje wijn in terracotta vaten ingegraven, maar wij bij Dassemus rijpen de oranje wijn in speciale keramische eieren uit Italië.”
Sinds wanneer is oranje wijn zo populair geworden?
“Oranje wijn was voorheen voor de echte wijnpioniers, maar is sinds kort steeds populairder. Vooral in Tokio, Parijs, Londen en New York wordt het veel gedronken. In Nederland kennen we het sinds 2015. Alle oranje wijnboeren produceren kleinschalig, omdat zij zich willen specialiseren. Daarom zijn er ook heel veel verschillende soorten oranje wijn. Het is veel ambachtelijker.”
Hoe smaakt jullie Noord-Brabantse oranje wijn?
“Nou, onze oranje wijn is eigenlijk heel toegankelijk. Zeer fruitig en aromatisch. Hij smaakt bloesemachtig, met vleugjes van rozen en abrikozen. Het kleine bittertje van de tannines geeft het een mooie complexe structuur. Een oranje wijn heeft toch vaak iets zuurs en kan in sommige gevallen te extreem overkomen, maar dat vind ik bij die van ons meevallen. Onze oranje wijn is heel levendig.”
Bij welke gerechten past oranje wijn het beste?
“Paar oranje wijn met gerechten die ook zure en stevige componenten hebben, zoals uit de Marokkaanse of Indonesische keuken. Kruidige vis en groenten werken ook geweldig samen met de wijn.”
Het is de soort fles die je in een restaurant bestelt om te drinken naast tapas of oesters, maar ook thuis is die pairing verblijdend lekker. Hoewel ik héél veel dingen met liefde achterlaat in 2020, hoop ik dat ‘de quarantainewijn van 2020’ ook in 2023 een plekje weet te vinden op menig (thuis)menu.
