Van Gogh in Auvers. Zijn laatste maanden is de naam van de expositie. Emilie Gordenker, directeur Van Gogh Museum: “Wij zijn enorm blij dat we deze prachtige tentoonstelling aan de wereld kunnen presenteren in het jaar waarin het Van Gogh Museum zijn vijftigjarig jubileum viert. Een groot deel van de werken is nooit eerder in Nederland getoond en is vanaf 12 mei voor het eerst hier te bewonderen.”
Van Gogh in Auvers is een grote tentoonstelling over de laatste maanden van Vincent van Gogh. Die bracht hij door in het Noord-Franse dorp Auvers-sur-Oise. Van Gogh was er enorm productief en maakte enkele van zijn beroemdste schilderijen, zoals Korenveld met kraaien (1890) hieronder te zien en Dokter Paul Gachet (1890), het openingsbeeld. Nooit eerder is er een overzichtstentoonstelling geweest over deze korte, maar cruciale laatste fase van zijn artistieke ontwikkeling.
Voor de tentoonstelling zijn bruiklenen van over de hele wereld uit musea en privécollecties samengebracht. Daaronder topstukken als De kerk van Auvers-sur-Oise (1890) uit het Parijse Musée d’Orsay, en de werken Adeline Ravoux (1890) en Bloeiende kastanjetakken (1890), beide uit privé-collecties. De laatste, hieronder te zien, is een expressief geschilderd werk uit de Collectie Emil Bührle in Zürich, dat hier nooit eerder te zien was, maar behoort tot de beste stillevens die Van Gogh ooit maakte.
Melancholie
Vincent van Gogh kwam op 20 mei 1890 aan in het vlak bij Parijs gelegen dorp Auvers-sur-Oise. Na een verblijf van een jaar in een kliniek in het zuiden van Frankrijk hoopte hij dat hij zich in een andere omgeving − en dichter bij zijn broer Theo, die in Parijs woonde − beter te kunnen verweren tegen zijn geestelijk lijden. De keuze viel op Auvers vanwege de aanwezigheid van dokter Paul Ferdinand Gachet (1828-1909), een arts gespecialiseerd in melancholie die Van Gogh kon bijstaan. Gachet was bevriend met veel kunstenaars en hij schilderde en etste zelf ook in zijn vrije tijd.
Auvers leek dus een ideale omgeving voor Van Gogh, die er meteen hoopvol en met nieuwe ambitie aan het werk ging. Vanuit de herberg, waar hij een kamer huurde, verkende hij het dorp en de omgeving, en legde die vast in talrijke landschappen en dorpsgezichten. Hieronder Korenveld onder Onweerslucht.
Ook ging hij regelmatig bij Gachet langs om daar te schilderen, wat leidde tot kleurrijke bloemstillevens en enkele bijzondere portretten, zoals Dokter Paul Gachet uit 1890, nu in bezit van Musée d’Orsay. Van Gogh was in Auvers bijzonder productief en maakte vaak meer dan één schilderij per dag, volop experimenterend met nieuwe benaderingen van kleur, penseelstreek, formaten en onderwerpen.
Ondanks de inspiratie die de nieuwe omgeving hem bood, kregen gevoelens van mislukking, eenzaamheid en melancholie steeds meer de overhand. Uiteindelijk verkoos hij zijn leven te beëindigen. Hij overleed op 29 juli en werd de volgende dag door zijn broer Theo, dokter Gachet en enkele vrienden en kennissen naar zijn laatste rustplaats gebracht op het kerkhof van Auvers. Al had Van Gogh toen als schilder nog maar een kleine reputatie, hij liet een groots oeuvre achter.
En er is meer…
Gedurende de tentoonstellingsperiode van Van Gogh in Auvers is ook Dr. Gachet & Van Gogh, Experimenteren met etsen te zien. In deze kleine tentoonstelling worden de diverse drukken van Van Goghs enige ets uit de collectie van het Van Gogh Museum getoond en worden deze werken in de context van Gachets artistieke broedplaats geplaatst.
Van Gogh in Auvers-sur-Oise. Zijn laatste maanden is te zien van 12 mei t/m 3 september 2023.
Van Gogh-experts vertellen: zijn laatste maanden is een driedelige videoserie waarin conservatoren en onderzoekers hun kennis delen over de werken die Van Gogh maakte én over zijn gemoedstoestand in Van Goghs laatste maanden deze periode.
