Gianni Versace stopte vroegtijdig met school om te kunnen werken in de boetiek van zijn moeder, een kleermaakster met een grote lokale reputatie. Nadat Gianni eerst alleen kleding inkocht voor de boetiek, ging hij zelf ook ontwerpen. Al op jonge leeftijd had hij poppenkleren genaaid; nu bracht hij die ideeën in de praktijk.
In 1973 werd hij door het merk Genny aangesteld als ontwerper. De omzet van het stoffige merk schoot de lucht in en Versace, gestimuleerd door zijn succes, opende een boetiek onder zijn eigen naam in Milaan. Hij verkocht er zowel vrouwen- als mannenkleding; broer Santo behartigde de zakelijke kant; zus Donatella werd ingezet als muze.
De collecties in de jaren tachtig waren weliswaar kleurrijk, maar nog altijd enigszins ingetogen, al zat er vanaf het begin een barokke neiging in Versace’s werk. Hij leende hevig uit de Griekse en Romeinse klassieken, zoals hij ook zijn huizen inrichtte als antieke paleizen.
De glimmende kleuren en almaar barokker worden prints vielen precies goed in de laatste jaren tachtig, waar decadentie gevierd mocht worden. Versace opende boetieken in de grote buitenlandse steden en werd een internationale household name. De omzet van het merk steeg (net als overigens zijn uitgavenpatroon) en Versace werd een statusmerk, populair onder de nouveau riche, vooral ook vanwege de herkenbaarheid.
In de protserige videoclip bij Hypnotize dragen The Notorious B.I.G. en Puff Daddy allebei een glimmend Versace-hemd met markant motief. Tupac Shakur was ook liefhebber.
Gianni Versace zag de meerwaarde voor zijn merk van sterren uit de populaire cultuur. Hij ging samenwerkingen aan met Elton John, met wie hij bevriend raakte, Madonna en andere pophelden, die hij ook gebruikte voor zijn reclamecampagnes (zoals Jon Bon Jovi).
De supermodellen die Versace in zijn reclamecampagnes gebruikte, trommelde hij ook op voor zijn catwalkshows. De inmiddels beroemde ‘Freedom-show‘ op 7 maart 1991 in Milaan wordt gezien als de officieuze aftrap van de supermodellen-tijd.
Zijn grote trofee kwam later. Via Elton John lukt het hem ook om prinses Diana te kleden. De jurk die Diana draagt op de foto die na haar overlijden de cover van Harper’s Bazaar siert (‘Tribute to a princess’), is te zien in het Groninger Museum.
Die jurk is geleend van het Metropolitan Museum of Art. Vandaar dat de jurk achter glas hangt, een voorwaarde van het Newyorkse museum.
Het andere pièce de résistance in Groningen is ook afkomstig van het Metropolitan Museum. Het is de zwarte avondjapon met gouden veiligheidsspelden die Liz Hurley in 1994 droeg, aan de arm van toenmalig verloofde Hugh Grant.
Hugh Grant was de coming man van de Britse cinema met zijn rol in Four Weddings and a Funeral. Bij de première in Londen werd hij vergezeld door de nog relatief onbekende Liz Hurley. De jurk maakte van Hurley een instant celebrity – de transformatieve kracht van knappe kleding.
Ook deze jurk hangt in Groningen achter glas. Het is een van de in totaal 148 looks die zijn verzameld door de Duitse curatoren Karl von der Ahé en Saskia Lubnow. In totaal verzamelden zij zo’n zeshonderd stukken, waaronder ook veel bonte bloezen – er is een hele wand mee behangen. Naast de outfits en accessoires, zijn er ook tekeningen te zien, interieurdesigns en opnames van shows. De objecten in de tentoonstelling zijn originele stukken afkomstig uit particuliere verzamelingen.
De even beroemde als blote chiffon-jurk die Jennifer Lopez in 2000 naar de Grammy Awards droeg, was ook van het merk Versace.
De kleding in de tentoonstelling is niet ouder dan 1997, het jaar waarin Gianni Versace werd vermoord voor zijn villa in Miami. De dader, seriemoordenaar Andre Cunanan, legde vervolgens de hand aan zichzelf. Het betekende voor de mode en de populaire cultuur het einde van de decadente jaren negentig.
De tentoonstelling Gianni Versace Retrospective is tot en met 7 mei 2023 te zien in Groningen.
Bij de tentoonstelling verschijnt op 7 december ook een fotoboek onder dezelfde titel, Gianni Versace Retrospective – €39,95
