De allereerste snelweg in Nederland was de A12, ook wel bekend als de ‘Utrechtse Baan’. Deze snelweg verbindt Den Haag met de stad Utrecht.
De aanleg van de A12 begon al in de jaren dertig. Op 15 april 1937 opende het eerste stuk tussen Voorburg en Zoetermeer, maar door de Tweede Wereldoorlog werden de werkzaamheden onderbroken.
Na de oorlog werd de aanleg voortgezet en uiteindelijk werd de snelweg in 1953 officieel geopend. De A12 wordt beschouwd als de eerste snelweg in Nederland en vormt de basis voor de verdere ontwikkeling van het Nederlandse snelwegennetwerk. Het was überhaupt een van de eerste snelwegen in Europa
Waarom heet het dan de A12?
Er waren bij de oplevering van die eerste snelweg wel al Rijkswegen. En dit was Rijksweg 12. Het was de eerste weg met 6,25 meter brede rijbanen en vluchtstroken ernaast. Daarom besloot de overheid om Rijksweg 12 tot eerste officiële snelweg van Nederland te promoveren. Daar komt de naam A12 vandaan (N12 werd A12).
In 1896 werd in Nederland de eerste auto in gebruik genomen. In 1920 was dat aantal gegroeid tot vijftienduizend.
En waarom is er geen A3?
In het Nederlandse systeem zijn de snelwegnummers meestal gebaseerd op de richting waarin ze lopen en op hun locatie in Nederland. Bijvoorbeeld, de A1 loopt van het oosten naar het westen, terwijl de A2 van het zuiden naar het noorden loopt.
De reden dat de snelweg A3 niet bestaat is omdat het plan van destijds, een weg van Amsterdam via Gouda naar Rotterdam, nooit is uitgevoerd. De bedoeling was om een vijftig kilometer lange snelweg tussen Amsterdam en Dordrecht te laten lopen. Het zou de voornaamste verbinding moeten zijn tussen de twee grootste steden van ons land.
De aanleg van de A3 werd steeds uitgesteld, soms om economische redenen, maar er kwam ook een oorlog tussendoor, en een oliecrisis. De A4 werd ondertussen wel aangelegd, waardoor een directe verbinding tussen Amsterdam en Rotterdam minder urgent werd.
Er is in de jaren negentig nog wel een klein gedeelte van de oorspronkelijke A3 aangelegd: de Randweg om Dordrecht. Dat is echter geen snelweg, dus heet het dan ook N3.