Afgewezen door de toneelopleidingen gaf Raymond Thiry (64) zichzelf tot zijn dertigste de tijd om acteur te worden. Drie jaar voor die deadline had hij het al voor mekaar, vanaf dat moment kon hij er volledig van rondkomen. Maar – vooruit, toch even terugblikkend – de periode die daaraan voorafging was eigenlijk het allermooiste.
In het Villa Achterwerk-programma-onderdeel Roos en haar mannen speelde hij de immer opgetogen Van Rossem. En bij theatergezelschap Alex d’Electrique bouwden ze zelf de decors, die ze daarna weer afbraken. “Je voelde je aan het eind van de dag meer verhuizer dan acteur.” Wat het zo mooi maakte? “Dat je verantwoordelijk was voor alles wat je zelf deed. Meer maker zijn dan uitvoerend kunstenaar.”
Viagra
Dan, opgetogen, zijn linkerhand in de lucht. Tussen duim en wijsvinger een wit driehoekig pilletje, dat hij tussen de kussens van de bank heeft gevonden. ‘Wat als ik dit opeet? Is het XTC? Viagra? Nee, die zijn blauw. Iemand zei: ‘Neem dat nou eens.’ Dus ik vertel dat tegen mijn vriendin, maar die zei: ‘Doe maar niet, ik heb mijn handen al vol aan jou.’ Hij bijt een stukje af, kauwt erop, het blijkt een onschuldig smintje te zijn.
Trucjes
Letterlijk terugblikken, zijn eigen spel terugkijken, ook dat vermijdt hij. “Omdat ik me dan herinner wat ik op dat moment dacht. Pas wanneer ik dat vergeten ben, kan ik de productie op waarde schatten, want dan zit ik te kijken naar een vreemde.”
Eigenlijk zou hij vaker moeten terugkijken, vindt hij, dan had hij zichzelf kunnen betrappen op maniertjes. “Van die spelmomenten waarop je het even niet weet, dat je denkt dat je er wel mee weg komt. Dat je voor het gemak met een bedenkelijke blik de cover van een Panorama leest die ergens verderop ligt.” Trucjes. “Ja, als je moet laten zien dat er iets in je omgaat, maar je tegelijkertijd geen open boek mag zijn.” Hij demonstreert het, kijkt vlak langs me heen naar iets dat achter me op de grond ligt. Het lijkt inderdaad alsof hij diep over het leven nadenkt.
Gemakzuchtig
De Britse acteur Michael Caine kondigde onlangs aan dat hij met pensioen gaat, omdat hij negentig inmiddels, moeilijk kan lopen. Thiry tikt de 64 aan, kijkt uit naar het pensioengeld – “dan kan ik mijn ondergoed kopen, om met de woorden van Adèle Bloemendaal te spreken” – maar denkt niet aan stoppen.
“Dat is het rare, dat ik altijd het gevoel heb dat ik aan het begin van mijn carrière sta, dat het beste nog moet komen.” Wat dat beste is, geen idee. “Ik heb geen ambitie in de zin van: dit wil ik nog maken of die rol zou ik nog willen spelen. Geen verlanglijstje.”
Hij wil niet regisseren. “Daar heb ik het verstand niet voor, dat zijn echt topschakers. Ik ben niet dom, maar ik ben wel gemakzuchtig en dan moet ik zeker vier uur aan een bureau gaan zitten en dingen op mijn laptop gaan uitwerken, daar ben ik te beweeglijk voor.”
Tranen
Binnenkort verschijnt De witte flits, het speelfilmdebuut van Laura Hermanides. Thiry en Renée Soutendijk spelen daarin de ouders van wie de zoon na een lang psychiatrisch traject euthanasie krijgt. Het is gebaseerd op een waargebeurd verhaal.
“Tijdens de opnames merkte ik dat ik spelenderwijs gegroeid ben in het toelaten van een soort emotionaliteit waar ik vroeger de handrem op had. Soms moest je huilen in een scène en dan deed je dat, maar je voelde aan alles: ik ben de boel aan het besodemieteren. Maar bij deze opnames liepen de tranen vrijelijk over mijn wangen, zonder dat ik enige gêne had voor de twintig mensen die daaromheen stonden.”
Ik vraag hem of dat de essentie is van acteren, de gêne achterwege laten. “Als je minder gêne hebt, kun je grotere gevoelige scènes spelen, en gelaagde rollen die psychisch interessant zijn.”
Lees het hele interview met Raymond Thiry in ModMod #4.
Styling Renske van der Ploeg Visagie Leannie Niekerk
