Bob Marley is nog steeds een titaan van de muziekindustrie. Hij heeft wereldwijd meer dan 75 miljoen platen verkocht, waardoor hij één van de bestverkopende artiesten in de geschiedenis is. Biopic-waardig? Zonder twijfel. Bob Marley: One Love draait inmiddels in de bioscoop, mede-geproduceerd door Bob Marley’s zoon. We spraken één-op-één met de 55-jarige Ziggy Marley.
Bob Marley was pas 36 jaar oud toen hij in 1981 overleed. Daarvoor én -na werd hij overladen met talloze onderscheidingen, waaronder een Grammy Lifetime Achievement Award, een ster op de Hollywood Walk of Fame en werd hij opgenomen in de Rock and Roll Hall of Fame. Zijn album Legend is het bestverkochte reggaealbum aller tijden en één van de langst genoteerde releases in de geschiedenis van de Billboard-hitlijsten.
Vrede, liefde & Geluk
Ziggy was 12 jaar oud toen zijn vader stierf, en hij zegt dat hij zich zijn vader vooral herinnert als een genereus persoon. “Hij was een liefdevolle man; ik denk dat dat het belangrijkste is,” vertelt Marley via Zoom vanuit zijn huis in Kingston, Jamaica.
Trouw aan de Marley-traditie zegt Ziggy dat de klassieke Bob Marley-boodschap van vrede, liefde en geluk nog steeds een plaats heeft in een vaak sombere wereld. Daarom was het hoog tijd voor een film over het leven van zijn vader.
De film, waarin Kingsley Ben-Adir (Barbie, One Night in Miami) de rol speelt van de Jamaicaanse reggaelegende, concentreert zich op de periode van 1976 tot 1977. Een tijd waarin hij en zijn vrouw Rita Marley (Lashana Lynch) werden neergeschoten bij een poging tot moord – voordat hij stierf in 1981 aan een melanoom. De biopic gaat ook terug naar z’n jeugd en de ervaringen die hem hebben gevormd.
De film (nu in de bioscoop) vertelt het verhaal van hoe het reggae-icoon tegenslagen overwon, en de reis achter zijn revolutionaire muziek. De film werd geproduceerd door Marley’s weduwe Rita, dochter Cedella en zoon Ziggy.
Emotionele reis
De tijd waarin de film zich afspeelt beschrijft Ziggy als de periode waarin zijn vader ‘de meeste groei’ doormaakte. “De meeste mentale expansie, de meest spirituele expansie, het was de belangrijkste tijd in zijn leven die hem maakte tot de persoon die we allemaal leerden kennen. Dat wilden we onderzoeken. Wat maakt Bob, de Bob Marley zoals wij hem kennen? De film moet je daarom welkom heten in zijn wereld. Je bent geen fan van buitenaf meer. Je bent nu in zijn wereld en beleeft alles wat Bob heeft meegemaakt. Je bent een vriend, je hangt rond in de kamer met de band. Dat gevoel willen we overbrengen met de film. Als je Bob Marley wilt leren kennen, moet je deze periode kennen.”
Ziggy Marley, de oudste van Bob’s elf kinderen, is degene die fysiek het meest op hem lijkt en in de muzikale voetsporen van zijn vader is getreden met een eigen band. Hij was jong toen zijn vader overleed, nog maar 12 jaar. Maar tegelijkertijd een enorm beïnvloedbare tijd als kind, waar je volgens hem ‘alles herinnert’.
“Vroeger noemde ik hem papa, maar nu is hij Bob. Hij is als een broer, vader, leraar en oom voor mij. Ik voel voldoende verbondenheid met zijn leven en emotionele gevoelens die altijd een deel van mij zullen zijn. We hebben een relatie die almaar evolueert en groeit. Toen ik jonger was, wilde ik net als hij zijn. Ik probeerde het altijd; nu probeer ik het niet, maar ik voel zijn geest in mij.”
De weg naar de film was dan ook spannend en emotioneel voor de 55-jarige Marley. “Ik was er erg op gefocust om ervoor te zorgen dat we hem goed vertegenwoordigden, en het was een heel serieuze zaak voor mij om die verantwoordelijkheid te eren. Als iemand die er in deze periode bij was, bracht het veel herinneringen en dingen naar boven die voorheen in mij verborgen waren. Het was een zeer emotionele reis waar ik nog lang niet alles heb verwerkt. Zo bleek. Mijn vader was zo volwassen voor zijn leeftijd. Spiritueel en mentaal was hij een veel verder ontwikkeld persoon dan z’n leeftijd deed vermoeden.
Sociale verandering
Met een eigen band is het onvermijdelijk dat je als zoon met je vader wordt vergeleken. Volgens de laatste telling heeft Ziggy 19 albums gemaakt – waaronder een aantal met The Melody Makers – en won hij zeven Grammy Awards.
“Het is normaal dat iedereen met zijn vader wordt vergeleken. Binnen de muziekindustrie besteed ik er niet veel aandacht aan. Mijn band en ik proberen gewoon onszelf te zijn.”
De grootste invloed van Bob op Ziggy is het besef dat muziek iets spiritueels is, niet alleen maar iets zakelijks. En dat het ‘boodschappen en ideeën aan mensen overbrengt’. Iets dat muziek tegenwoordig kwijt is volgens Ziggy.
“Toen ik opgroeide was muziek een krachtig hulpmiddel. Nu minder omdat het meer gecontroleerd wordt door bedrijven die de stem van afwijkende meningen, de stem van het bewustzijn in de dialoog van onze cultuur, willen dempen. Muziek was in het verleden veel vrijer, terwijl de muziek van vandaag veel meer als snoep is en minder uitgesproken in haar afwijkende meningen. Veel artiesten zijn tegenwoordig egocentrisch in hun artistieke expressie. Maar toen ik bij mijn vader opgroeide, zag ik muziek als een voertuig voor sociale verandering. Geen utopie, maar wel een realistische ambitie waar we weer wat meer in evenwicht zijn. Hoe je een goed mens wordt, hoe je behulpzaam blijft. Blijf op de een of andere manier dienstbaar en blijf opkomen tegen onrecht.”
Die boodschap hoopt Ziggy over te brengen met de film. “We kunnen hiermee meer mensen bereiken dan met een nieuw album. Dit is een film die Bob’s boodschap en filosofie vertegenwoordigt op een manier die een nieuwe generatie bereikt, omdat deze nieuwe generatie een visuele generatie is.”
Bob Marley: One Love draait nu in de bioscoop
