Waarom je het Braziliaanse shirt niet meer kunt dragen

Het beroemde geelgroene shirt waarin zoveel Braziliaanse voetballers schitterden, heeft een andere betekenis gekregen.

SAO GONCALO, BRAZIL - OCTOBER 18: President of Brazil and presidential candidate Jair Bolsonaro (C) greets supporters during a rally organized by Liberal Party as part of the campaign ahead of presidential run-off on October 18, 2022 in Sao Goncalo, Brazil. (Photo by Buda Mendes/Getty Images)

Met de kleinst mogelijke meerderheid van stemmen hebben de Brazilianen bij de verkiezingen de zittende president weggestemd. Jair Bolsonaro moet na één termijn van vier jaar al het veld ruimen. 

Luiz Inácio Lula da Silva versloeg zijn rivaal met een lichte voorsprong. De man die Lula genoemd wordt, verzamelde 50,9% van de stemmen, Bolsonaro 49,1%.

Het is de eerste keer in de 34-jarige geschiedenis van de nog jonge democratie Brazilië dat het een zittende president niet lukt om herkozen te worden . Lula lukte dat eerder wel, want hij was van 2003 tot 2011 al eens president.

De 77-jarige Lula is een voormalige vakbondsvoorman met niet meer dan een lagere schoolopleiding. De winst van de sociaal-democraat Lula past in een Zuid-Amerikaans patroon; zes van de zeven grootste landen in de regio hebben inmiddels een linkse leider.

De kleur van Lula’s campagne is uiteraard rood, zoals het een sociaal-democraat betaamt. Rode vlaggen voerden de boventoon bij zijn bijeenkomsten.

Bolsonaro’s campagne nam een andere kleur aan. De voormalige president claimde het geelgroen van de Braziliaanse vlag. Op bijeenkomsten droeg Bolsonaro het shirt dat wij kennen van de Braziliaanse voetbalploeg, van spelers als Romario, Ronaldo en Ronaldinho. Voor zijn gang naar het stemhokje had de zittende president een geel shirt aangetrokken. Zijn boodschap: als je van het vaderland houdt, stem je op mij.

Daarmee gaf Bolsonaro het vertrouwde voetbalshirt een politieke lading. De in Nederland woonachtige Renata vertelde RTL Nieuws: “Het Braziliaanse shirt was altijd het symbool dat we trots zijn om Braziliaans te zijn.” Maar dat is veranderd volgens Renata, die deel uitmaakt van een grote Braziliaanse gemeenschap in Nederland.

“Ik durft het shirt niet meer te dragen”

In het sterk gepolariseerde Brazilië is het geelgroene shirt symbool komen te staan voor Bolsonaro. Renata: “Ik durft het shirt niet meer te dragen. Ik ben bang dat mensen denken dat ik Bolsonaro support.”

Renata vindt het “jammer en ook een beetje triest” dat ze het shirt niet meer kan dragen. Maar Renata heeft hoop: het WK Voetbal komt eraan (weliswaar in Qatar, daar valt qua sport en politiek ook nog wel iets van te vinden) en Renata hoopt dat de prestaties van het Braziliaanse team de politiek als het ware weer uit het shirt zal halen. 

In Qatar is het dus deze keer de sport die de politiek moet redden.