Vrouwen in voetbalpraatprogramma’s zijn in de minderheid. Sterker nog: ze zijn er niet. Ze worden niet gevraagd, of durven zelf niet. Ze hebben vaak een te genuanceerde kijk op kwesties en zijn onzeker over hun vermeende deskundigheid. Dat geldt in algemene zin, maar al helemáál als het over voetbal gaat.
De stelligheid waarmee mannen hun mening ventileren is vrouwen over het algemeen vreemd. Ik benijd het gemak waarmee mannen over voetbal praten – gooi er een kwartje in en het begint te pruttelen. Onafgebroken, urenlang, niet gespeend van feitenkennis en nooit onzeker.
Wat ik zeggen wil: als vrouw kijk ik anders naar voetbal dan mannen. Ik zie spelers niet als ‘materiaal’, maar als wezens van vlees en bloed. Als ik Ajax een leuke wedstrijd heb zien spelen, heeft de – mannelijke – analist van dienst ‘de slechtste wedstrijd’ uit zijn hele leven gezien.
Het waren de late jaren tachtig en het regende altijd. Natuurlijk hadden we plezier op de tribune
Ik voel een diepe compassie met jongens van nauwelijks achttien die in een stadion met vijftigduizend opgewonden mannen de wind van voren krijgen als die ene pass niet honderd procent zuiver is. Doe het lekker zelf.
Zelfs van voetballers met miljoenen op de bank geloof ik dat ze er altijd het beste van willen maken, anders waren ze zover niet gekomen.
Van mijn allereerste bezoeken aan het oude NAC-stadion herinner ik me vooral het gelamenteer van volwassen mannen in bruine jassen. Het waren de late jaren tachtig en het regende altijd. Natuurlijk hadden we plezier op de tribune, maar de echte vrolijkheid kwam pas later, in het café, als er collectief kon worden nagemopperd en we elkaar uiteindelijk in de armen vielen omdat NAC ondanks alles de mooiste club van het land was.
Het grote verschil tussen de jongens en mij was dat ik niet voetbalde. Ik had dus ook geen verstand van voetbal. Nog steeds niet trouwens.
Eén speler van NAC maakte een verpletterende indruk op me. Gerard den Haan heette hij, misschien wel de slechtste voetballer die het betaalde voetbal ooit heeft voortgebracht. Onder het mom van ‘kwaad kan het nooit’, was hij in zijn late tienerjaren via een amateurclub bij NAC terechtgekomen. Hij droeg zijn haar in een mat tot aan de kont – heel anders dan de jongens uit mijn keurige lyceumklas.
dankzij gerard den haan kwam ik er achter wat voetbal voor mij betekent
Dankzij zijn tomeloze inzet en conditie groeide hij uit tot held van de B-side, waar de fanatieke aanhang van NAC zich tot op de dag van vandaag bevindt. Gerard den Haan werd mijn held. Niet omdat hij knap was, of aantrekkelijk, maar omdat ik er dankzij hem achter kwam wat voetbal voor mij betekent: vermaak.
Omdat ik een tijdlang stukjes schreef over voetbal, althans over de randverschijnselen van het voetbal (over voetbal als entertainment; over de discrepantie tussen de dartele veulens in het veld en de oude brompotten langs de lijn) werd ik ooit uitgenodigd door Johan Derksen. Of ik een keer wilde aanschuiven in VI Oranje.
Een verzoek van Derksen weiger je niet. Bovendien ben ik zeer op hem gesteld omdat hij ooit een heel interview overdeed nadat mijn opnameapparatuur het tijdens het eerste gesprek had begeven.
Voor aanvang van de show stelde René van der Gijp zich aan me voor, zonder me aan te kijken.
Gedurende de uitzending gunde hij me geen blik waardig. Vrouwen en voetbal, dat zijn twee onverenigbare grootheden, herhaalde hij nog maar eens een keer.
De vraag rest: waarom zou ik als vrouw iets van voetbal willen vinden, als ik zo argwanend word ontvangen? Het antwoord is eenvoudig: ik hou van voetbal. Misschien op een andere manier dan jullie, maar dat lijkt me geen misdaad.
Cécile Koekkoek is Chef Media bij de Volkskrant. In 2017 verscheen van haar hand het hoogst vermakelijke Gerard den Haan, schoppen en slaan, een biografie over de man die naar eigen zeggen de slechtste voetballer was die ooit een profcontract heeft gekregen.
