Atletiek – Peter Norman (Australië, 1942 – 2006)
Op een grasveldje voor de universiteit van de Amerikaanse stad San José staat een beeld van een van de beroemdste huldigingen uit de geschiedenis van de Olympische Spelen. De 200 meter sprint in Mexico in 1968 werd gewonnen door de Amerikaan Tommie Smith, zijn landgenoot John Carlos werd derde.
Beiden staken tijdens het afspelen van het Amerikaanse volkslied een zwart gehandschoende vuist in de lucht, Smith de rechter, Carlos de linker. In San José is het podium levensecht nagebouwd, met Smith en Carlos in hun herkenbare pose. De plek op het podium van de zilveren medaille is leeg.
Peter Norman liep de 200 meter in Mexico in 20,06 seconden, een tijd die nog altijd staat als Australisch record. Norman is inmiddels vergeten, maar niet door Carlos en Smith. Voor aanvang van de ceremonie op de Olympische Spelen vertelden ze Norman wat ze op het podium gingen doen. Zijn reactie hadden ze niet verwacht: “I’ll stand by you.”
Carlos was zijn handschoenen vergeten en het was Norman die suggereerde om Smiths linkerhandschoen te dragen. Norman zelf droeg een badge van het Olympic Project for Human Rights, een controversiële burgerrechtenbeweging. Het werd hem niet in dank afgenomen.
Terug in Australië werd Norman een outcast. Na zijn atletiekcarrière kon hij niet aan werk komen, waarna hij depressief werd en verdoving zocht in drank.
Peter Norman overleed in 2006 na een hartaanval. Zijn kist werd gedragen door Tommie Smith en John Carlos.
Tennis – Björn Borg (Zweden, 1956)
Björn Borg heeft weleens tegen John McEnroe gezegd dat hij twee mensen in zich verenigde. Aan de ene kant was er de ijskoude speler die door Ilie Nastase ‘de Marsman’ werd genoemd, omdat hij noch bij winst noch bij verlies enige emotie toonde. Aan de andere kant was hij onvoorspelbaar, zoals die keer in 1981 dat hij, na een verliespartij tegen McEnroe op de US Open, rechtstreeks vanaf de baan naar de luchthaven vertrok, om daar in zijn tenniskloffie het vliegtuig te betreden.
Basketbal – Walt Frazier (VS, 1945)
De 1.93 meter lange Walt ‘Clyde’ Frazier, begin jaren zeventig twee keer kampioen met de New York Knicks, was naar verluidt de inspiratie voor het personage van John Shaft in de hitfilm Shaft uit 1971 (en – dus ook – de remake uit 2000 met Samuel L. Jackson). Frazier is ook de naamgever van een klassieke sneaker: de Puma Clyde.
Golf – Arnold Palmer (VS, 1929 – 2016)
Arnold Palmer was de working class-zoon die de eerste echte golfsuperster werd. Hij verdient alleen al een plek op deze lijst vanwege de polo’s van Munsingwear die hij altijd droeg (Munsingwear is het merk dat wij nu kennen als Original Penquin).
En hoeveel sporters kunnen pochen dat er een drankje naar hen is vernoemd? Als de zon schijnt, gaat er niets boven een ijskoude Arnold Palmer!
Autoracen – Ayrton Senna (Brazilië, 1960 – 1994)
Op de GP van Engeland in 1993 regende het pijpenstelen en viel Senna met zijn iets langzamere McClaren al bij de eerste bocht terug van de vierde naar de vijfde plek, achter Michael Schumacher, Karl Wendlinger, Damon Hill en Alain Prost (tezamen goed voor twaalf wereldtitels).
Binnen de afstand van één ronde had Senna ze allevier ingehaald in wat de ‘Lap of the Gods‘ is gaan heten, de ronde van de Goden. Aan het eind van de tweede ronde lag hij al vier seconden voor, en voor het einde van de race was Damon Hill als enige niet gedubbeld.
Het was een van de grootste races uit de geschiedenis van de Formule 1. Al zou het nauwelijks mee dan een jaar duren voordat Senna overleed.
In deel 2 van deze lijst: een voetballer met een karatetrap.
Volleybal – Ron Zwerver (Nederland, 1967)
De zinderende finale van het Nederlands volleybalteam op de Olympische Spelen in 1996 tegen Italië kon in de vijfde set, bij een stand van 16-15 (de Italianen hadden al een matchpoint verprutst), alleen maar bezegeld worden door een smash van de hand van de twee meter lange Amsterdammer die de jaren negentig domineerde met zijn springvermogen en spijkerharde spikes.
Wielrennen – Bradley Wiggins (Engeland, 1980)
De viervoudig olympisch kampioen en houder van het werelduurrecord is, naar wij weten, de enige mod die ooit de Tour de France heeft gewonnen (in 2012). Logisch dat hij een eigen kledinglijn kreeg onder de paraplu van Fred Perry.
