Toga’s zijn niet altijd ontworpen met comfort of praktische functionaliteit in gedachten. In moderne rechtszalen, waar lange werkdagen gebruikelijk zijn, kan meer praktische kleding wenselijk zijn. Daarom ontwierp advocatenkantoor Brandmeester uit Den Haag een moderne variant van de toga.
Het is de Haagse advocaten serieus, want ze willen volgende week een voorstel voor een wetswijziging aan de Tweede Kamer presenteren. Brandmeester ziet hun modern ontwerp als een tussenstap naar volledige afschaffing van de toga.
Veel regels en gewoonten in de advocatuur stammen uit het verleden. De traditionele advocatentoga stamt uit het begin van de negentiende eeuw. De term toga is Latijn voor bedekking of bekleding, de toga zelf komt uit de Romeinse tijd.
In de eerste jaren van de negentiende eeuw stelde Napoleon Bonaparte wetboeken op waarin ook strenge kledingvoorschriften voor in de rechtszalen werden opgenomen. Daar ontstond het uniform van de zwarte toga met een witte bef (en eventueel een pruik, zoals in Engeland).
Het achterliggende idee van de toga is dat alle juridische professionals, ongeacht hun persoonlijke achtergrond of de partij die zij vertegenwoordigen, gelijk zijn voor de wet. Dat is een mooi streven, maar volgens Brandmeester is dit niet meer nodig omdat er geen sprake meer is van een klassenmaatschappij.
Waar anderen in de toga een fraaie traditie zien, zien ze bij Brandmeester een hindernis: “De traditionele advocatentoga is een barrière voor de toegankelijkheid. Het afschaffen van de toga kan de rechtspraak toegankelijker en minder intimiderend maken voor het publiek. Het traditionele beeld van de advocaat in toga kan immers als afstandelijk en ouderwets worden ervaren.”
Extra argument van Brandmeester: er zijn al andere landen waarin de toga uit de rechtszaal is verbannen, zoals Canada, Verenigde Staten en de Scandinavische landen.
Brandmeester zoekt dus de nivellering, maar voordat elke advocaat in een spijkerbroek en een hoodie de rechtszaal betreedt, is er eerst de tussenfase, een kort tuniek met een verticaal witte baan rechts van het midden. Brandmeester-advocaten Vera Knetsch en Patrick Jongeling waren zo sportief om het nieuwe ontwerp te tonen. Het goeie nieuws: als Vera en Patrick direct door moeten naar de repetitie van het gospelkoor, hoeven ze zich niet om te kleden.
