De scarwinnaar van vorig jaar, Oppenheimer,, was met zijn 180 minuten (oftewel drie volle uren) al een flinke zit. Houd je dan maar vast, want de nieuwe bioscoopfilm The Brutalist – die hoge ogen gooit met tien Oscar-nominaties – overtreft dat ruimschoots met een totale speelduur van 215 minuten, oftewel een stevige drie uur en vijfendertig minuten. Is het tijd voor de glorieuze terugkeer van de bioscooppauze?
Lange speelfilms zijn geen nieuw fenomeen voor filmliefhebbers. Denk aan het schier oneindige Hamlet uit 1996, dat de vier uur aantikte, het epische The Lord of the Rings: The Return of the King met zijn drieënhalf uur of Scorsese’s The Wolf of Wall Street, dat bijna drie uur duurde. Toch herinner ik me nog goed de tijd waarin films vaak slechts anderhalf uur duurden, en die lijken tegenwoordig steeds schaarser te worden op het witte doek.
Hoewel films langer lijken te duren, is de bioscooppauze juist steeds vaker verdwenen. Wat is er gebeurd met deze onderbreking? Sommige bioscopen beweren dat ze de pauze hebben geschrapt om de kijkervaring niet te onderbreken en zo de flow van het verhaal te behouden. Daarnaast spelen economische motieven een rol: zonder pauzes kunnen er meer filmvoorstellingen per dag worden gedraaid, wat de omzet verhoogt.
Toch bepaalt uiteindelijk de bioscoop zelf of er een pauze wordt ingelast. Het Utrechtse filmhuis Slachtstraat stelt bijvoorbeeld dat films in principe zonder onderbreking worden vertoond om de kijkervaring te optimaliseren, maar maakt uitzonderingen bij films langer dan 180 minuten. Bij The Brutalist hadden bezoekers in ieder geval geluk: de film heeft een ingebouwde intermissie van 15 minuten halverwege. Regisseur Brady Corbet heeft de film bewust in twee delen gestructureerd, waardoor er een natuurlijke pauze ontstaat. Met deze onderbreking brengt Corbet een eerbetoon aan de eeuwenoude traditie van de filmpauze, maar hij vergroot ook het gemak van zijn kijkers.
In 2014 voerde de Nederlandse filmwebsite Filmtotaal een klein onderzoek uit onder bioscoopgangers: hoeveel procent verlangt naar een pauze tijdens een filmvoorstelling? Van de 1355 stemmers gaf 60 procent aan behoefte te hebben aan een onderbreking. De ideale lengte? Tien minuten, precies genoeg tijd om een drankje te halen of eventueel een toiletbezoek te plegen. Gelukkig kon er bij The Brutalist én een drankje worden gehaald én een toiletbezoek worden gedaan.
