Het idee achter een cheat day is het ontspannen van de mentale veer die tijdens het volgen van een voedingsschema (en meestal ook een fitnessschema) constant gespannen staat. Ook zou een cheat day ons verbrandingssysteem een boost geven, vetverlies bevorderen en de spieren voorzien van voldoende energie.
Een cheat day kan zeker een mentaal voordeel opleveren, maar evengoed nadelig uitpakken. Waar de een van continuïteit houdt, heeft de ander sterker behoefte aan afwisseling. Een cheat day kan dus als een aangename pauze voelen of als ‘falen’ beschouwd worden, waarna allerlei negatieve stemmetjes klaarstaan om je mee te sleuren in de welbekende negatieve spiraal.
Wat zegt de wetenschap over cheat days?
De mentale voordelen van een cheat day zijn dus subjectief, maar wat doet een cheat day voor je lichaam? Tot kort geleden was er niet veel onderzoek gedaan naar de voor- en nadelen van een cheat day en werd de wijsheid vooral gepredikt door de bodybuild-community, die hun kennis baseerde op persoonlijke ervaringen.
De Amerikaanse bewegingswetenschapper Bill Campbell maakte daar verandering in door 27 getrainde mannen en vrouwen voor zeven weken op een dieet te zetten. De groep werd ingedeeld in twee subgroepen. Groep 1 zat op een negatieve energiebalans van 25 procent, zonder cheat days. Groep 2 zat op een negatieve energiebalans van 35 procent, maar at twee dagen per week op onderhoud (evenveel calorieën eten als verbranden). Onderaan de streep aten beide groepen 25 procent minder dan dat ze verbrandden, alleen de aanpak om tot dit percentage te komen verschilde.
Het resultaat: werkt een cheat day?
Groep 2 verloor na 7 weken iets minder spier en had een licht verhoogde basisverbranding. Beide groepen verloren daarentegen dezelfde hoeveelheid vet. Geen keiharde voordelen dus, hoewel de ‘onderhoudsdagen’ wel voordelig kunnen uitpakken in de gym: doordat je op die twee dagen niet in een negatieve energiebalans verkeert, is de kans groot dat je een zwaardere trainingssessie aankan. En zwaarder trainen betekent meer spiergroei, zoals je hier kunt lezen.
Twee dagen per week op onderhoud eten kan dus zowel mentale als lichamelijk voordelen opleveren. Dit betekent daarentegen niet dat je op deze twee dagen de supermarkt kunt leegeten, want welke theorieën je er ook op nahoudt: een negatieve energiebalans is de enige manier om vet te verliezen. Hoe je deze staat bereikt, lees je hier.