Je komt ze steeds vaker tegen op de verpakking van zonnebrandmiddelen, kreten als ‘Clean Formula’, ‘Ocean Friendly’ of ‘Conscious to Skin and Ocean’.
Dat heeft alles te maken met de onrust die is ontstaan over de invloed van zonnefilters op het milieu en op de koraalriffen in het bijzonder.
Uit recent onderzoek zou namelijk gebleken zijn dat koraal afsterft als het in contact komt met zonnefilters. Vooral chemische filters, dus degenen die in de huid trekken en van daaruit de invloed van UV-stralen aanpakken, zouden de boosdoeners zijn. De namen van het kwaad: oxybenzone, octinoxate en octocrylene.
Maar de studies blijken nogal onbetrouwbaar: in deze onderzoeken is een enorm hoge concentratie gebruikt, die in werkelijkheid in de oceaan nooit zo hoog zou kunnen zijn.
Naar aanleiding van dit gammele onderzoek hebben Hawaii en Bonaire desondanks een verbod aangekondigd op het gebruik van zonnebrandproducten die de chemische filter oxybenzone bevatten.
Alternatief 1
Minerale filters, dus die een beschermende laag óp je huid vormen en zo UV-stralen reflecteren, zoals met name zinkoxide, worden nu naar voren geschoven als ‘koraalvriendelijk’. Daar is vooralsnog echter geen wetenschappelijk bewijs voor.
In ieder geval zijn claims als ‘koraalvriendelijk’, ’milieuvriendelijk’ of ‘duurzaam’ allemaal niet beschermd, dus iedereen kan dit op zijn verpakking zetten.
Wat is koraal ook alweer?
Het is een zeedier met kleine tentakeltjes dat een beetje lijkt op de zeeanemoon. Met hun tentakels filteren ze zwevende algen en diertjes uit het water. Sommige koraalsoorten bouwen bekervormige, uitwendige kalkskeletten die steeds groter worden. Samen vormen ze een koraalrif dat wordt bewoond door duizenden soorten. Heel veel zeeorganismen profiteren van dit onderwaterbouwwerk, waardoor het een belangrijke rol heeft in het ecosysteem. Zo zijn naast algen ook vissen, sponzen, wormen en weekdieren bewoners van het koraalrif.
Ook voor de mens zijn koraalriffen belangrijk. Ze beschermen de kusten tegen erosie door golfslag. Bovendien worden organische stoffen uit koraal gebruikt om medicijnen te ontwikkelen tegen astma, kanker en artritis. Daarnaast hebben riffen grote economische waarde, denk maar aan toerisme, recreatie en visserij.
Dus daar moeten we voorzichtig mee omspringen. Maar vooralsnog vormen vervuiling en klimaatverandering het grootste gevaar voor het koraal en alle dieren die ervan afhankelijk zijn.
Alternatief 2
Waarover echter geen enkel misverstand bestaat, is het risico van UV-straling op de huid. Dus blijf je goed beschermen tegen de zon. De meest groene optie voor op het strand is om UV-werende kleding te dragen. Hoef je ook minder zonnebrandcrème te smeren.
